Stedelijke sociale huisvesting: sector in crisis? (verslag)

Op 28 januari organiseerde Spirit voor Gent een nieuw politiek café in het Kunstencentrum Fantast. Naar aanleiding van de explosief toenemende problemen in de sociale huisvestingssector wilde Spirit voor Gent wel eens weten wat andere politieke actoren en de sociale huisvestingssector zelf hierover te zeggen hadden. Het werd een levendig debat…

Het mocht duidelijk zijn dat sociale huisvesting een thema is dat leeft, dat merkten we zowel aan het aantal aanwezigen – een zestigtal – als aan de talrijke reacties en vragen van het publiek. Marc Putman, directeur van de Gentse Maatschappij voor de Huisvesting (GMH), gaf enkele schrijnende voorbeelden om ons een idee te geven van de ernst van de problemen. De GMH krijgt jaarlijks 2 500 aanvragen voor een sociale woning, terwijl er jaarlijks ongeveer 100 mensen in een nieuwe woning geplaatst kunnen worden. De inkomens van de mensen die een woning huren van de GMH zijn zo laag dat 75 % van de huurders een wettelijke korting krijgen. In veel gevallen volstaan de huurinkomsten niet eens om de lening van de woning af te betalen; daarnaast moeten de werkingskosten van de maatschappij, het onderhoud, personeel, e.d.m. ook nog betaald worden. Momenteel moet de GMH leningen aangaan om de kosten te dekken. Bovendien is er dan nog de recente omzendbrief van de bevoegde minister, Jaak Gabriëls, die de maatschappijen verplicht hun minst behoeftige huurders (met een zogenaamde inkomenscoëfficiënt (IC) van 2 of meer) binnen twee jaar op te zeggen. Daardoor houden de maatschappijen enkel huurders over die een lage huurprijs aankunnen en komen zij nog meer in de financiële problemen.

Het woord was aan de politici in de zaal : VLD-coryfee André Denys merkte op dat er nog nooit zoveel voor huisvesting gedaan werd als gedurende deze legislatuur. Minister Jaak Gabriëls maakt 6,125 miljoen euro vrij om de verlieslatende maatschappijen te hulp te schieten, een druppel op een hete plaat volgens de sociale huisvestingsmaatschappijen. Verder moet er volgens Denys een drastische fusie komen: per stad mag er nog slechts 1 maatschappij overblijven. Volgens hem kan er ook fors op personeel bespaard worden. Typisch had de VLD'er enkel oog voor besparingen door efficiëntie. Hij drukte ook zijn geloof uit in verbetering door toepassing van het systeem van de Publiek Private Samenwerking (PPS), wat de zaal enig sarcastisch gemompel ontlokte.

Vlaams Spirit–parlementslid Dirk De Cock wil de luis in de pels van minister Gabriëls zijn en volgt zijn doen en laten in verband met huisvesting op de voet. De dag van het debat had Dirk minister Gabriëls nog maar eens op de rooster gelegd over de SHM’s en had de minister – zij het schoorvoetend – toegegeven dat er voor alle SHM’s een doorlichting moet komen. Spirit vindt dat die 6,125 miljoen euro voor de SHM’s een blijvend karakter moeten krijgen. Daarnaast bepleiten we de oprichting van een nationale Woonraad, die dan onder andere moet nagaan welke SHM welke middelen krijgt. Spirit-provincieraadslid Annelies Storms bracht een ander aspect in de discussie aan: op de private huurmarkt moeten er misschien ook plafonds voor de huurprijzen komen, wat niet zeer naar de zin van het VLD–panellid was, maar waar Guy Reynebeau van de SP.A wel mee akkoord kon gaan.

Als afsluiter van een spervuur aan vragen en opmerkingen vanuit het publiek, dat zich klaarblijkelijk zeer betrokken voelde bij de problematiek, kwam een dame met het idee dat, naar analogie met het keuringsbewijs van de wagen dat je jaarlijks moet bekomen, iets dergelijks ook voor woningen en appartementen zou moeten toegepast worden wanneer je ze wil verhuren. Een interessante denkpiste…

Verslaggever: Cédric Verschooten

Epiloog: Op 31 januari 2003 brachten 19 Vlaamse parlementsleden van de Commissie Huisvesting een bezoek aan Gent. Zij waren zeer onder de indruk van de rampzalige toestand bij de Gentse huisvestingsmaatschappijen.